Wat doe je tegen slakken?
We hebben dit voorjaar weer behoorlijk last van (naakt)slakken en vele tuinders klagen dan ook over deze plaag die de nieuw geplante courgetteplanten in één nacht tot een kaal steeltje reduceert.
Velt heeft in het artikel “Wat doe je tegen slakken” informatie en bestrijdingsmaatregelen op een rijtje gezet. Doe er je voordeel mee!
Een artikel (pdf) uit de Trouw (18/04/2009):
Trouw.nl artikel slakkenbestrijding (45 downloads )Aanpakken van het slakkenprobleem
Volgens onderzoekers van Wageningen Universiteit kan de biologische tuinder een aantal voorzorgsmaatregelen nemen, zoals:
• Het ‘opruimen’ van slakkenschuilplaatsen (vochtige plekken in de tuin, let ook op de composthoop!)
• Beperkt gebruik van groenbemesters als grassen, granen en bladrammenas
• Zorg voor een teeltvrije zone tussen groenstroken en gevoelige ewassen
• Goede onkruidbestrijding.
• Schoffelen kan ook een preventieve maatregel zijn. (minder kluiten betekent minder schuilplaatsen voor de slakken.
• Zorg voor broedplaatsen voor natuurlijke vijanden (merels, lijsters, spreeuwen, eksters)
• Andere helpers zijn insecten zoals loopkevers, glimwormen, libellenlarven, vliegenlarven en enkele spinnen, o.a. de hooiwagen.
• Zorg dat slakken geen voedselbron (ingewerkte gewasresten; groenbemesters) hebben gedurende de wintermaanden.
Biologische bestrijdingmiddelen
In de biologische teelt is de werkzame stof ijzerfosfaat toegelaten als slakkenbestrijder. Dit middel is makkelijk te verstrooien en redelijk effectief tegen slakken. Er zijn meerdere toepassingen nodig. De laatste jaren wordt in steeds meer gewassen het biologische product ‘Nemaslug’ gebruikt. Het gaat hierbij om een nematodenpreparaat, dat over het gewas kan worden toegepast. Het middel bevat het slakkenparasitaire aaltje Phasmarhabditis hermaphrodita. Larven van dit aaltje dringen de slak binnen via de opening in de mantel.
De larven dragen bacteriën bij zich die de slak doden. Vrij snel na de infectie stoppen de slakken met eten en sterven na ca. 10 dagen. Zieke slakken kruipen weg in de bodem.
Koperen slakkenringen
Koper kan kwetsbare planten tegen slakken beschermen. Als slakken in contact komen met koper voelen een ze kleine elektrische stroom. Dit is voor hen kennelijk zo vervelend dat ze zich hierdoor terugtrekken. Het gebruik van koperen slakkenringen of koperen plakband is een milieuvriendelijke manier om slakken weg te houden bij planten. Bovendien komt er door de ringen een kleine hoeveelheid waardevol koper in de grond, dat als sporenelement zorgt voor gezonde en evenwichtige groei van planten. De slakkenringen zijn duurzaam en gaan een leven lang mee. Het koperen plakband kan om terraspotten worden geplakt om de planten te beschermen, maar het kan bijvoorbeeld ook gebruikt worden om vaste zaai- of bloembedden, struiken of bomen te beschermen tegen slakken. Soms is een tweede laag nodig voor effectieve bescherming.
Bron: www.kopersporen.nl
Rabarber
Milieuvriendelijke tuinders zien in de rabarber een veelzijdig bestrijdingsmiddel. De forse bladeren kunnen als slakkenval worden gebruikt door ze simpelweg plat op de tuingrond te leggen. De slakken die van een vochtige en donker klimaat houden, zullen er overdag onder kruipen. Daar heb je ze zo voor het oprapen.
Diverse middelen
Slakken hebben een hekel aan munt, venkel, bieslook, knofook, geraniums en vingerhoedskruid. Zelf heb ik het afgelopen jaar al heel vroeg biervallen gezet. Er was nog nergens een slak te zien, maar mijn bakjes met bier zaten heel vol. Ze hadden kennelijk wel zin om voor wat bier de grond uit te komen. Ook heb ik in het afgelopen seizoen alle eitjes die ik heb gevonden, zorgvuldig opgepakt en meegenomen naar huis. En daar aan de kippen gevoerd, die erg blij waren met zo’n lekker hapje.
Afgelopen jaar heb ik een keer een egel op bezoek gehad, die zijn ook gek op slakken. Ze vragen evenals vogels voldoende beschutting, b.v. onder een hoop takken of bladeren.
(Bron: Biologica 2008-2, HK)
Biologische konijnenbestrijding ofwel “de BTVos”
In de boomgaard was hij (of zij) vorig jaar al waargenomen maar nu weten we dankzij Jasja ook zeker dat de vos vanuit Meinerswijk oversteekt naar ons complex. De ultieme biologische konijnenbestrijding voor iedere tuinder die last heeft van konijnenvraat. Bovendien, we hoeven er niets voor te doen, het is gratis en bovenal helemaal natuurlijk!
(met dank aan Jasja Dekker en onze camera bewaking)
Phytophtora
Phytophtora infestans (fytoftora of aardappelziekte, “blight” in het engels) is de plaag van iedere moestuinder die aardappels of openlucht-tomaten verbouwt.
Deze plantenziekte wordt veroorzaakt door een soort van schimmel en gedijt daarom -zoals alle schimmels- goed bij warm en vochtig zomer weer. De schimmel verspreidt zich door de lucht en met de regen. Een eenmaal aangetast gewas infecteert vervolgens via loof en aardappelresten ook de bodem.
Misschien heb je het zelf al wel eens meegemaakt; het aardappelloof vertoont opeens zwarte plekken en bij het rooien (of na enige tijd in opslag) tref je rotte en stinkende puddingbommen aan. Ook op tomaten heeft de schimmel een heftig effect en kleurt het het tomatenloof en de (natuurlijk bijna rijpe) tomaten in een paar dagen zwart en oneetbaar.
Wat kun je tegen phytophtora doen?
Helaas, de ziekte is met biologische middelen niet te bestrijden! Wel geldt het motto “voorkomen is beter dan genezen” en dus:
- houdt je aan het door de vereniging voorgeschreven teeltplan en plant je aardappels (tomaten en andere nachtschadeachtigen) niet vaker dan eens per vier jaar op hetzelfde stuk grond (aardappels in 2025 in vak B)
- kies voor vroege variëteiten die van het land kunnen voordat phytphtora echt toeslaat (zo in jul met warm en vochtig weer)
- kies voor de minder gevoelige, meer resistente variëteiten die ook volop in de winkel te krijgen zijn
- zet tomaten onder een dakje of in een open tunnel zodat ze lekker droog staan maar wel kunnen doorwaaien
Mochten je aardappels of tomaten eenmaal geïnfecteerd zijn; kap dan het loof en voer het zo snel mogelijk van de tuin af. Laat het in verband met infectiegevaar niet op de tuin slingeren en verwerk het om dezelfde reden ook niet in de composthoop. De aardappels zelf moet je dan niet al te lang daarna rooien.
Ook voor de commerciële landbouw is phytophtora een plaag en -alhoewel men het chemisch mag bestrijden- een grote kostenpost.
Gedetaileerde achtergrond informatie over phytophtora met duidelijke foto’s kun je vinden op Wikipedia.
Egels
Voor u als tuinier is een belangrijke taak weggelegd. Onze tuinen zijn belangrijk voor de egels: om te eten, te slapen, en zich voort te planten. Sluit uw tuin niet hermetisch af, maar laat onder de schutting een doorgang voor hem vrij, laat takken en bladeren tussen struiken liggen, zodat het dier er een schuilplaats heeft en er mogelijk zelfs jongen kan grootbrengen. Strooi geen giftige slakkenkorrels,
want de egel heeft veel slakken op zijn dieet staan dus in direct vergiftigt u hem daarmee. Zorg dat u vijver een glooiende oever of een trapje heeft, zodat een in het water belande egel er weer uit kan. En geef een egel nooit melk, want daar wordt hij ziek van. De Zoogdiervereniging maakt speciaal voor het Egelweekend een leuke folder vol tips en wetenswaardigheden over egels en tuinen.
https://www.egelwerkgroep.com/post/terugblik-succesvol-jaar-van-de-egel-2019
Eenvoudige trucs en tips tegen ongedierte:
Tegen luizen:
• zaai dille of bonenkruid tussen bonen en kervel tussen sla
• oostindische kers onder fruitbomen houdt de luizen weg (door ze zelf aan te trekken)
Tegen slakken:
• plant tijm om groentebedden
• kervel beschermt de sla
Tegen aardvlooien: radijs gecombineerd met tuinkers
Tegen aaltjes: afrikaantjes bij komkommer en rode bieten planten
Tegen koolwitjes: hyssop vlak bij kool zaaien of citroenmelisse planten
Tegen koolvlieg: koolkragen omdoen of stukjes rabarber om de koolplantjes steken
Tegen rupsen: salie planten bij kool
Tegen muizen: kruizemunt planten
Tegen ritnaalden: vangen met halve doorgesneden aardappels die je op de grond legt (wel de vangst verwijderen natuurlijk).